ABC wymiany płynu hamulcowego
Układ hamulcowy wypełniony jest specyficznym rodzajem cieczy eksploatacyjnej. Odgrywa ona niezwykle ważną rolę w pod kątem bezpieczeństwa jazdy. Jednak tak jak każdy komponent w samochodzie podlega ona procesowi eksploatacji. Z biegiem czasu płyn przestaje spełniać swoją funkcję i traci swoje właściwości. Jest to skutkiem szeregu bardzo różnych czynników zarówno mechanicznych, jak i środowiskowych. Co ile wymiana płynu hamulcowego jest konieczna? Jakie są objawy, kiedy płynu hamulcowego jest za mało?
Ciecz eksploatacyjna pełni kluczową rolę w działaniu układu hamulcowego. Dlaczego? Z tego względu, że płyn hamulcowy jest elementem spajającym pomiędzy pompą hamulcową, a hamulcem. Płyn reguluje ciśnienie i dociska powierzchnię hamulców do tarcz. Jego główną funkcją jest wywieraniu nacisku na tłoczki, które w efekcie dociskają klocki do tarczy. Dzięki temu samochód zwalnia. Niski poziom płynu hamulcowego powoduje, że hamowanie jest nie tylko wolniejsze, ale i o wiele słabsze. Droga hamowania przede wszystkim znacząco się wydłuża, ale i sam moment rozpoczęcia procesu przesuwa się w czasie.
Drugi problem jest taki, że płyn hamulcowy również podlega procesom starzenia i posiada określoną żywotność. Ciecz podlega działaniu dużych sił termicznych generowanych przez pompę w środowisku skrajnych zmian ciśnienia. Oprócz tego największym wrogiem płynu hamulcowego jest wilgoć, która najmocniej wpływa na tempo zużycia. W tym aspekcie warto dodać, że ciecz w układzie hamulcowym jest mocno higroskopijna, przez co nawet małe ilości wilgoci są bardzo niebezpieczne dla całości.
Ogólny interwał dla wymiany płynu hamulcowego można podzielić na dwa rodzaje. Jednym jest kilometraż od ok. 50 000 przejechanych kilometrów, a drugim przedział czasowy od 2 do 3 lat regularnej jazdy. Zalecenia serwisowe dla każdego modelu samochodu są indywidualne i uzależnione od producenta. Dlatego warto zapoznać się z informacjami, które zawarte są zawsze w książce obsługi danego pojazdu.
Bardzo ważna jest również regularna kontrola poziomu płynu w zbiorniczku wyrównawczym. Dlaczego? Z tego względu, że interwały to jedynie wskazówka. Natomiast może okazać się w pewnym momencie, że po upływie roku w zbiorniku jest za mało płynu hamulcowego. Objawy to obniżenie skuteczności działania hamulców i dłuższy czas reakcji całości układu. Jeśli ubytki pojawiają się regularnie, to jest to sygnał, że układ może być uszkodzony. Jak wymienić płyn hamulcowy w takiej sytuacji?
Najpierw trzeba sprawdzić zawartość zbiornika. Bardzo łatwo jest go rozpoznać, gdyż po odkręceniu korka, zbiorniczek płynu hamulcowego jest wyposażony w filtr siatkowy. Bez niego bowiem nie wolno uzupełniać zawartości. Jak sprawdzić stan cieczy? Najprościej można to zrobić wykorzystując tester. Mierzy on w skali procentowej zawartość wody w płynie hamulcowym. Substancja charakteryzuje się tym, że jest skrajnie higroskopijna, a pochłaniana wilgoć istotnie obniża temperaturę wrzenia. Jeśli zawartość wody jest zbyt wysoka, to w czasie regularnego użytkowania pojazdu, płyn hamulcowy może się zagotować. W efekcie dojdzie do zapowietrzenia układu, które może być skrajnie niebezpieczne zarówno dla kierowcy samochodu, jak i pozostałych uczestników ruchu. Najtańsze testery obecnie posiadają charakterystyczne wskaźniki diodowe.
Sprawdzenie jakości płynu jest dość proste. Wystarczy zwykłe odkręcenie korka zbiornika i umieszczenie w środku urządzenia pomiarowego. Wymianę najlepiej wykonać, jeśli zawartość wilgoci składzie cieczy hamulcowej przekracza 1,75 %, z kolei wszelkie odstępstwa od tej normy np. powyżej 2,5 % to sygnał, że niezbędna jest niezwłoczna wizyta w warsztacie.
Zawartość wody to jedno. Jednak można również stwierdzić na podstawie wskazań testera, że w zbiorniku znajduje się zbyt mało cieczy. Całkowity brak płynu hamulcowego to sytuacja skrajna i rzadko występująca. Jednak jeśli jest go po prostu niewiele, to w takiej sytuacji konieczne będzie dolewanie płynu hamulcowego.
W większości przypadków bezpieczniej w tym aspekcie jest skorzystać z pomocy specjalisty. Samodzielnie wymieniać lub dolewać płyn hamulcowy możemy jeśli:
Jeśli płyn w zbiorniku po pomiarze jest w dobrym stanie, nie zawiera zbyt dużej ilości wilgoci, to własnoręcznie można dolać kilkaset militrów cieczy eksploatacyjnej. Wystarczy otworzyć zbiorniczek wyrównawczy i ostrożnie dolewać płyn hamulcowy do poziomu wskaźnika maksymalnego.
Wymiana płynu jest już nieco bardziej skomplikowana i czasochłonna. Trzeba się nastawić na minimum godzinę pracy. W tej sytuacji z reguły lepiej jest udać się do warsztatu. Do własnoręcznej operacji niezbędny będzie podnośnik i wężyk gumowy. Najlepiej o średnicy co najmniej 6 mm. Płyn można także odsączyć za pomocą strzykawki podłączonej do wężyka. Najpierw należy podnieść samochód i zdemontować koła. W większości pojazdów jest to niezbędne, aby dostać się do zaworów odpowietrzających. Jeszcze raz należy podkreślić, że samodzielna wymiana płynu hamulcowego z ABS jest niedopuszczalna i bardzo niebezpieczna dla samochodu.
Ze zbiorniczka wyrównawczego za pomocą strzykawki z wężykiem wyciągamy starą ciecz hamulcową. Zbiornik uzupełniamy świeżym płynem. Następnie wężyk umieszczamy w zaworze koła najmocniej oddalonego od pompy paliwowej. Z reguły jest to tylne prawe koło. W tym momencie konieczne będzie wypompowanie hamulcem resztek starego płynu i naciskanie do chwili, gdy nie zacznie wypływać z wężyka świeży. Operację powtarza się przy każdym z pozostałych kół.
Niejednokrotnie samodzielna wymiana jest niemożliwa albo po prostu niesamowicie czasochłonna. Ponadto jeśli nie mamy doświadczenia to zawsze o wiele lepszym rozwiązaniem jest wizyta w warsztacie. W nowszych samochodach konieczna jest także wymiana płynu hamulcowego z abs i esp, a taka operacja nie może być wykonywana samodzielnie bez odpowiedniej wiedzy i zaplecza sprzętowego. W samochodzie z układem ABS przy wymianie płynu hamulcowego całość jest bardzo wrażliwa na zabrudzenie. Sam skład mieszanki, którą uzupełniamy jest o wiele podatniejszy na wilgoć i zanieczyszczenia niż standardowy płyn
Poza tym koszt wymiany płynu hamulcowego u większości mechaników to około 100 zł. Cena tego rodzaju nie jest wysoka, daje za to pewność i gwarancję bezpieczeństwa. Płyn najlepiej jest zakupić osobiście, gdyż możemy w takiej sytuacji sami wybrać jakiej klasy, chcemy zastosować w przypadku naszego samochodu. W tym celu najlepiej jest udać się samodzielnie do sklepu motoryzacyjnego. Warto wskazać, że jest to też wydatek dokonywany raz na kilka lat. Jest to niewielka inwestycja, która zabezpieczy pojazd i kierowcę przez co najmniej 50 000 km wskazanych w ogólnym interwale.