Immobilizer – czym jest i jak działa?
Immobilizer to system chroniący przed kradzieżą samochodu. Układ elektroniczny zabezpiecza pojazd przed uruchomieniem – kluczyk bez zaprogramowanego immobilizera nie jest w stanie odpalić silnika, nawet jeżeli jego grot jest dopasowany do stacyjki. Jak działa immobilizer i co każdy kierowca powinien wiedzieć o tym systemie?
Działanie immobilizera opiera się na przesyłaniu sygnału z transpondera do modułu sterującego jednostką napędową w pojeździe (ECU). Dopiero po otrzymaniu sygnału moduł sterujący umożliwia przekręcenie kluczyka w stacyjce. Działanie systemu może polegać również na blokadzie układu paliwowego oraz zapłonowego do czasu otrzymania sygnału.
Transponder zwykle znajduje się w obudowie kluczyka. Jak wygląda immobilizer w kluczyku? Ma on najczęściej kształt małej podłużnej pastylki wykonanej ze specjalnego szkła. W środku znajduje się układ scalony oraz miedziana cewka. W niektórych przypadkach cewka oraz chip z układem scalonym są po prostu umieszczone na płytce z elektroniką wewnątrz kluczyka.
Zdarzają się również immobilizery, które wykorzystują dodatkowy breloczek z transponderem ukrytym w środku. Transponder może też znajdować się w osobnym pilocie z przyciskami do odblokowywania i zamykania drzwi samochodu.
Po włożeniu kluczyka do stacyjki jednostka sterująca dokonuje odczytu sygnału wysyłanego przez transponder. Jeżeli kod sygnału zaprogramowany w transponderze jest zgodny z tym, którego oczekuje centrala immobilizera w pojeździe, to uruchomienie silnika będzie możliwe.
Immobilizer OEM to oryginalne wyposażenie montowane w fabryce. Działa automatycznie na zasadzie oddziaływania magnetycznego, więc wystarczy po prostu włożyć kluczyk do stacyjki. Oprócz tego można wyróżnić rozwiązania wymagające dodatkowych działań:
Immobilizer jest stosowany we wszystkich samochodach od 1998 roku – jeżeli Twoje auto jest młodsze, to najprawdopodobniej wykorzystuje immobilizer. Można spotkać się z tym rozwiązaniem również w starszych pojazdach – niektórzy producenci zaczęli stosować w swoich modelach immobilizery przed 1998 rokiem. W przypadku samochodów używanych można jednak trafić na egzemplarze, z których usunięto ten system – np. przez problemy z kodowaniem lub utratę oryginalnego klucza. Jeżeli masz wątpliwości, czy tak się przypadkiem nie stało, konieczna będzie wizyta w serwisie – specjaliści od elektroniki samochodowej potwierdzą lub wykluczą ten scenariusz.
W przypadku próby uruchomienia samochodu kluczykiem, którego transponder nie wysyła sygnału zgodnego z centralą (lub nie wysyła go wcale), na desce rozdzielczej powinna pojawić się kontrolka immobilizera – obrazek sylwetki samochodu z kluczykiem lub z kłódką. Zazwyczaj awaria immobilizera sprawia też, że nie da się otworzyć drzwi samochodu z pilota. Jeżeli po wejściu do auta kluczyk nie obraca się w stacyjce, to może to być właśnie efekt awarii immobilizera. Zdarza się, że transponder ulega uszkodzeniu po upadku kluczyka, lub gdy do jego wnętrza przedostanie się wilgoć.
Jeżeli pojawią się wymienione objawy, najlepiej wykorzystać kluczyk zapasowy – o ile takim dysponujemy. Jeżeli mamy tylko jeden kluczyk, na początek można spróbować wymienić baterię. Zwykle da się to zrobić samodzielnie – należy jednak zachować przy tym szczególną ostrożność, aby przypadkiem nie uszkodzić elektroniki. Gdy wymiana nie pomoże, to konieczne może być dorobienie kluczy – prawdopodobnie chip immobilizera został uszkodzony.
Dorobienie kluczyka z immobilizerem jest możliwe po odczytaniu kodu z chipa. Dlatego, jeżeli nie mamy zapasowego, warto zrobić duplikat, zanim zajdzie potrzeba użycia go. W przeciwnym wypadku konieczna będzie wizyta w ASO – na podstawie numeru VIN pojazdu można otrzymać nowy kluczyk. Jest to jednak zdecydowanie bardziej czasochłonne – czas oczekiwania może wynosić nawet kilka tygodni. Ponadto usługa będzie z pewnością droższa.
Jeżeli okaże się, że problem nie jest niesprawny transponder przy kluczyku, przyczyn awarii należy szukać w pojeździe. Wówczas wina leży najprawdopodobniej po stronie modułu sterującego – mogło dojść np. do uszkodzenia przewodów lub czujników bądź pracę immobilizera uniemożliwia korozja. W takiej sytuacji niestety konieczne będzie przetransportowanie pojazdu do serwisu specjalizującego się w usterkach związanych z elektroniką samochodową.
Układ Hamulcowy