Uszkodzony przegub - skutki
Przegub napędowy w samochodzie to jeden z tych elementów, które decydują nie tylko o bezpieczeństwie czy komforcie podróży, ale po prostu o samej możliwości jazdy. W sytuacji, gdy dochodzi do zużycia przegubów, wyjazd samochodem stanie się niemożliwy. Stąd tak duże znaczenie wiedzy i świadomości kierowcy. Wsiadając do auta warto wiedzieć, jakie są objawy zużytych przegubów napędowych i jak rozpoznać zbliżającą się awarię.
Przeguby napędowe zapewniają właściwe przeniesienie napędu generowane ze skrzyni biegów bezpośrednio na koła. W ten sposób wyróżnia się dwa rodzaje przegubów półosi:
Specyfika każdego z nich odpowiada właściwościom. Przeguby nierównobieżne, określane również jako proste - stosowane jest też określenie “asynchroniczne” - umożliwiają przenoszenie momentu obrotowego pod określonym kątem. Jednocześnie jednak generują chwilowe zmiany prędkości obrotowej - dzieje się tak między wałami, które łączy przegub nierównobieżny.
Znacznie bardziej popularnym rozwiązaniem są przeguby równobieżne. To technologia homokinetyczna, która nie powoduje - w przeciwieństwie do pierwszego z rozwiązań - zmian prędkości obrotowej odnotowanej pomiędzy wałami.
Niezależnie od typu konstrukcji, działanie przegubów napędowych - szczególnie w kontekście eksploatacji - sprowadza się do jednej zasady. Im częściej samochód poddawany jest skrętom - zarówno dynamicznym jak i stopniowym - tym bardziej wpływa to na zużycie elementów. Warto o tym pamiętać w kontekście manewrowania samochodem. Powszechnym błędem kierowców bywa bowiem przekonanie, że uszkodzenia przegubów napędowych mogą wynikać wyłącznie z bardzo agresywnej jazdy - np. przy zachowaniu wysokiej szybkości. Nic bardziej mylnego. Również ogólnie rozumiana łagodna jazda - stopniowe używanie możliwości skrętnych pojazdu - może oddziaływać na jakość przegubów. Co więcej: wyzwania, jakie niesie za sobą jazda po mieście bywają pod tym względem zdecydowanie trudniejsze - manewrowanie pomiędzy samochodami, parkowanie, nawroty przy pełnym skręcie kół czy kolejne skrzyżowania to naturalne obciążenie dla przegubów.
Zastanawiając się, jakie są powody problemów z przegubami napędowymi trzeba mieć świadomość, że to jeden z tych elementów, które w naturalny sposób podlega eksploatacji i zużyciu. Poruszanie się szczególnie w mieście i spora ilość manewrów - np. parkowanie w zatoczce i kolejne skręty kół niemal w miejscu - przekładają się na pracę tych elementów. Oczywiście nie oznacza to natychmiastowych uszkodzeń. Jednak z czasem - szczególnie, gdy auto nie jest regularnie analizowane pod względem trwałości i żywotności przegubów napędowych - ich działanie będzie coraz bardziej obłożone ryzykiem problemów.
Przykładem zachowania, które przyspiesza zużycie przegubów jest zbyt dynamiczny start samochodu spod świateł - często koła osi kierującej są nieznacznie skręcone, co stanowi duże obciążenie dla układu napędowego.
Nie można jednak źródeł problemów ograniczać wyłącznie do samej eksploatacji. Duże znaczenie dla trwałości przegubów napędowych ma prawidłowe ogumienie. Nie chodzi wyłącznie o używanie materiałów wysokiej jakości. To również kwestia przyczepności do podłoża. Jeśli opony z założenia - np. w autach sportowych lub terenowych - ponadprzeciętnie przylegają do drogi, przenoszenie obciążeń samochodu będzie odbywało się nieco inaczej niż standardowo. To także może mieć wpływ na działanie i szybsze zużycie przegubów.
Ignorowanie objawów, które świadczą o możliwym uszkodzeniu przegubów to poważny błąd kierowcy - skutki nie ograniczają się wyłącznie do kosztów remontu, ale są znacznie szersze. Przede wszystkim uszkodzony przegub napędowy - zewnętrzny czy wewnętrzny - ogranicza możliwości jezdne auta, co np. podczas manewrowania na drodze doprowadzić może do kolizji lub wypadku.
Typowe objawy uszkodzonego lub zużytego przegubu napędowego to m.in.:
Szczególnie nietypowe odgłosy świadczą o tym, że przegub - dotyczy to zarówno wewnętrznego jak i zewnętrznego - musi zostać poddany wymianie. W takich sytuacjach w większości przypadków trzeba liczyć się z zakupem pary elementów i wymiany całej półosi.
Warto również zwrócić uwagę na wibrację na kierownicy. Jeśli kierowca podczas jazdy odczuwa niewielkie drgania, może to świadczyć o stopniowym zużyciu przegubu wewnętrznego.
Analizując objawy uszkodzonych przegubów napędowych warto zwrócić uwagę na różnice pomiędzy symptomami charakterystycznymi dla elementów zewnętrznych i wewnętrznych. W przypadku tych pierwszych typowe są stuki metaliczne o nasilającej się częstotliwości. Dzieje się tak przy skręcie kół oraz np. pokonywaniu nierówności. Usterki przegubów wewnętrznych to nieco inne objawy - raczej drżenie auta odczuwalne szczególnie podczas przyspieszania pojazdu. Każde z takich zdarzeń bezwzględnie powinno stanowić dla kierowcy impuls do tego, by dokonać diagnostyki auta i ewentualnie wymienić przeguby napędowe na nowe.
Naturalnym sposobem jest regularna analiza ich stanu - przeglądy okresowe czy też inne wizyty u mechanika powinny być powiązane ze sprawdzaniem stanu oraz oszacowaniem, czy już należy dokonać wymiany wyeksploatowanych elementów. Jednak niemniej istotna dla prawidłowego działania jest też konserwacja elementów - jeszcze zanim wykazują one jakiekolwiek symptomy utraty trwałości. Ponieważ przeguby napędowe są dość wrażliwe na potencjalne zanieczyszczenia, warto - z punktu widzenia mechanika - dokonać kontroli ich osłony pod kątem tego, by ograniczyć dostęp zabrudzeń do wnętrza. Ponieważ osłona przegubów wykonywana jest z gumy, piasek czy drobne elementy mogą doprowadzić do pęknięcia jej struktury, a następnie nieszczelności.
Układ Hamulcowy