Darmowa dostawa przy zakupach od 49 zł! Kod: DOSTAWA49
Darmowa dostawa przy zakupach od 49 zł! Kod: DOSTAWA49
Jakie są objawy uszkodzonego przepływomierza?
Poziom mocy generowanej przez silnik jest zależny od odpowiednich proporcji benzyny oraz powietrza. Za pomiar ilości drugiego ze składników odpowiada przepływomierz. Awaria tego elementu zaburzy pracę jednostki, co może przyczynić się do niebezpiecznych sytuacji na drodze. Jak działa przepływomierz i z czym wiąże się jego uszkodzenie?
Przepływomierz to element układu dolotowego. Zadaniem przepływomierza jest pomiar ilości powietrza trafiającego do komory spalania. Dzięki tej informacji komputer pokładowy może dobrać odpowiednią dawkę paliwa.
Otwierając pedałem gazu przepustnicę, regulujemy ilość powietrza wpadającego do silnika. To komputer decyduje jaką dawkę paliwa dobrać. Dlatego większą moc silnika można osiągnąć poprzez zwiększenie pojemności lub zastosowanie turbosprężarki – w obydwu przypadkach prowadzi to do większej ilości powietrza w komorze spalania. Wiąże się to również ze zwiększonym zużyciem paliwa koniecznym do zachowania odpowiednich proporcji mieszanki.
Optymalna mieszanka to taka, w której paliwo zostaje spalone w całości (mieszanka stechiometryczna). Przy zaburzeniu tej proporcji mamy do czynienia z mieszanką ubogą (za duża ilość powietrza w proporcji) lub wzbogaconą (za duża ilość paliwa w proporcji). W warunkach laboratoryjnych stosunek wynosi 14,7 kg powietrza na 1 kg paliwa. W praktyce skład idealnej mieszanki nie jest uniwersalny. Zależy od wielu czynników jak m.in. pojemność i konstrukcja silnika, temperatura powietrza czy stopień rozgrzania jednostki napędowej.
Przepływomierz jest najczęściej zlokalizowany tuż za filtrem powietrza na układzie dolotowym.
Coraz bardziej zaawansowane technologicznie samochody wymagały wzrostu precyzji pomiaru ilości powietrza oraz niezawodności przepływomierzy. Wyróżniamy trzy typy konstrukcji tego urządzenia:
Pierwszy typ to przepływomierz klapkowy. Swoje działanie opiera na kącie wychylenia klapki, który zależny jest od ilości powietrza przepływającego przez urządzenie. Informacja o położeniu klapki przesyłana jest do sterownika, który na tej podstawie ustala właściwą dawkę paliwa. Główny powód uszkodzenia przepływomierzy klapkowych to zbyt gwałtowne zamknięcie klapki. Przypadłość ta dotyczy szczególnie aut napędzanych LPG, w których występował ten typ przepływomierza. Dokładność przepływomierzy klapkowych nie jest szczególnie precyzyjna, dlatego musiały ustąpić miejsca nowocześniejszym rozwiązaniom.
Wciąż najbardziej popularnym rozwiązaniem pozostaje pośredni typ konstrukcji – przepływomierz masowy. Swoje działanie opiera na podstawie temperatury umieszczonego w nim kawałka drutu – najczęściej platynowego – którego zadaniem jest utrzymywanie stałego poziomu ciepła około 120-130°C. Większa ilość powietrza powoduje jego chłodzenie, przez co wzrasta ilość energii konieczna do zachowania ustalonej temperatury. Na tej podstawie komputer może dobrać właściwą dawkę paliwa.
Stosowany w najnowocześniejszych samochodach przepływomierz typu Vortex to precyzyjna i zaawansowana technologicznie konstrukcja. Dlatego jest okupiona wysoką ceną. Przepływomierze typu Vortex mierzą ilość przepływającego powietrza za pomocą fal ultradźwiękowych. Generator drgań wysyła sygnały, które trafiają do mikrofonu. Na podstawie zawirowań powodowanych przez ruchy powietrza przecinające się z generowanymi falami, komputer może określić odpowiednią ilość paliwa.
Jak sprawdzić czy przepływomierz jest uszkodzony? Awarię przepływomierza może sygnalizować żółta kontrolka “check engine” na desce rozdzielczej. Może ona również informować o innych problemach z silnikiem, więc nie należy opierać możliwości awarii przepływomierza wyłącznie na niej. Dlatego warto obserwować zachowania samochodu, gdyż jazda z uszkodzonym przepływomierzem daje dosyć charakterystyczne objawy.
Spadek mocy samochodu może być sygnałem problemów z przepływomierzem. Niewłaściwe proporcje mieszanki paliwowo-powietrznej – zbyt bogata lub zbyt uboga – są powodem obniżenia osiągów. Może to być również efekt systemów bezpieczeństwa, które zaalarmowane problemami aktywują tryb serwisowy. Obniżenie osiągów ma wówczas służyć ochronie innych podzespołów pojazdu.
Jazda z uszkodzonym przepływomierzem stwarza ryzyko gaśnięcia samochodu w ostatnim etapie hamowania – np. podczas dojazdu do świateł czy skrzyżowania. To dużo groźniejsza sytuacja, gdyż po zgaśnięciu, pojazd traci systemy wspomagania układów – kierowniczego oraz hamulcowego – co może zakończyć się stłuczką. Nie zawsze dochodzi jednak do zatrzymania pracy jednostki napędowej – objawem może być także gwałtowny spadek obrotów tuż przed zatrzymaniem. Winnym takiego zachowania może być nie tylko przepływomierz. Uszkodzony silnik krokowy daje takie same objawy.
Źle dobrana dawka paliwa do ilości powietrza może powodować również szarpanie silnika. Szarpnięcia pojawiają się zwykle podczas przyspieszania, ale mogą nastąpić również podczas jazdy ze stałą prędkością. Powodem szarpania mogą być także awarie innych podzespołów takich jak m.in.: świece, wtryskiwacze czy zawór EGR.
Powszechnym objawem uszkodzonego przepływomierza jest falowanie obrotów na biegu jałowym. Komputer dobiera dawkę paliwa tak, aby utrzymać stałe obroty silnika. Jednak jeżeli otrzymuje błędne dane o ilości powietrza, nie jest w stanie precyzyjnie utrzymywać obrotów.
Objawy takie jak utrata mocy nie zawsze są oczywiste. Kierowcy, którzy nie korzystają z pełnej mocy pojazdu, mogą tego nie odczuć – zwłaszcza w przypadku mocniejszych silników. Jednak uszkodzony przepływomierz może być źródłem wzrostu spalania. Jeżeli pojazd nagle zaczął konsumować więcej paliwa niż zwykle, to warto zweryfikować stan tego podzespołu.
Przepływomierz jest względnie trwałym elementem pojazdu. Jak wcześniej wspomniano, zadbany wystarczy na bardzo długo – mogą to być setki tysięcy kilometrów. Dlatego w przypadku konieczności wymiany tego podzespołu, nie warto eksperymentować z tanimi produktami o wątpliwej jakości. Mogą zakończyć swój żywot relatywnie szybko i wymagać ponownej wymiany generując kolejne koszty.
Przepływomierz nie jest elementem eksploatacyjnym – w zadbanym i dobrze zestrojonym pojeździe nie powinien wymagać wymiany bez powodu. Producenci nie przewidują interwałów dla tej czynności. Jednak jest kilka czynników, które mogą doprowadzić do uszkodzenia przepływomierza. Co zrobić aby uniknąć awarii przepływomierza?
Podstawą dbałości o przepływomierz jest regularna wymiana filtra powietrza. Przez brudny filtr do wnętrza przepływomierza przedostają się zabrudzenia, które mogą zakłócić jego działanie lub wręcz uszkodzić urządzenie. Wyczyszczenie przepływomierza nie gwarantuje w takiej sytuacji przywrócenia mu pełni sprawności. Szczególnie należy zwrócić na to uwagę w pojazdach wyposażonych w sportowy filtr stożkowy.
Sporym zagrożeniem dla przepływomierza są również niewłaściwie wyregulowane instalacje LPG. Spowodowane tym eksplozje w kolektorze dolotowym mogą być przyczyną uszkodzenia urządzenia. Dlatego aby zachować swój przepływomierz w pełni sprawnym, należy dbać o stan instalacji gazowej.
Niewłaściwy pomiar ilości powietrza dostającego się do silnika może być również spowodowany nieszczelnością układu dolotowego. Jeżeli w układzie znajdują się szczeliny, pomiar może nie uwzględniać powietrza wpadającego przez źle spasowane elementy, co zaburza dobór właściwej proporcji paliwa. Sprawdzenie szczelności układu dolotowego również przyczyni się do utrzymania kondycji przepływomierza.
Układ Hamulcowy